اصل پنجم از اصول نظام سیاسی اسلام «آزادی» است. برای توضیح این اصل لازم است نخست معنای اصطلاح "آزادی" را بیان کنیم.کلمه آزادی به معانی مختلف به کار میرود که مهمترین آنها ، چهار معناست.
معنای اول:آزادی در مفهوم فلسفی آن به معنای انجام کار از روی آگاهی و اراده است. این مفهوم مبتنی بر 3 عنصر است : آگاهی تصوری ، آگاهی تصدیقی نسبت به فایده داشتن عمل ، گزینش عملی که «بهتر» که بهتر تشخیص داده شده است.این مفهوم آزادی ، مسئولیت نسبت به عمل را در پی دارد و در صورت مجرمانه بودن عمل عقلا فاعل عمل را سزاوار کیفر می شمارند.این معنای ازادی هر چند پیشفرض نظام سیاسی اسلام است ولی در این بحث مقصود نیست.
معنای دوم:آزادی در مفهوم حقوقی آن به معنای مملوک نبودن است .این معنای آزادی نیز در بحث حاضر مقصود نیست .
معنای سوم : آزادی در مفهوم اخلاقی و تربیتی به معنای عمل کردن بدون مقهور بودن تحت تمایلات نفسانی است. این معنا هم در بحث حاضر مراد نیست.
مهنای چهارم: آژادی به معنای دیگری در بحث حقوقی به معنای عدم محدودیت های قانونی در مجموعه قوانین یک نظام سیاسی است.آزادی در این معنا دایره ای است که قوانین از اعمال محدودیت پرهیز میکنند. درباره جوامعی که در آنها هرج و مرج حاکم است بدلیل عدم وجود قوانین زمینه برای این مفهوم «آزادی »وجود ندارد.طبق این معنا اصل وجود قوانین به معنای فقدان آزادی نخواهد بود.

فايل صوتي كامل روز دوشنبه (1392/02/02) را میتوانید از اینجا دانلود نمایید.