حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر عابدی‌نژاد، در نشست علمی «نقش حکمت اسلامی در الگوی پیشرفت اسلامی» با بیان این که امروز، رهبری فکری، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی جوامع در اختیار الگوهای توسعه است، اظهار داشت: الگوهای توسعه، شکل‌دهنده آینده کشورها هستند، به گونه‌ای که ریل‌گذاری اجتماعی به سوی آینده و منطق تحولات اجتماعی وابسته به منطق حاکم بر الگوهای توسعه است.

قائم مقام مرکز تحقیقات علمی حکومت اسلامی افزود: اگر کسی از الگوهای توسعه و نقش آنها در تحولات اجتماعی آگاهی داشته باشد، در برابر تحولات اجتماعی غافل‌گیر نخواهد شد.

حجت‌الاسلام والمسلمین عابدی‌نژاد با تأکید بر این که همه تحولات اجتماعی بر پایه الگوهایی قرار دارد که بر تحولات اجتماعی حکومت می‌کند اظهار داشت: اگر در جامعه اسلامی الگوهای توسعه ، مادی و غربی را ترویج نمایید، ریل‌گذاری تحولات اجتماعی مبتنی بر الگوهای توسعه به سمت غربی‌سازی جامعه اسلامی حرکت می‌کند.

وی با بیان این که الگوهای توسعه به امیال و آرزوهای افراد بی‌اعتنا هستند، تصریح کرد: الگوی توسعه و تحولاتی که در اجتماع به وجود می‌آید، تحولات اساسی را رقم خواهد زد و این تحولات به مواعظ و سخنرانی ها و یا حتی دغدغه ها بی‌تفاوت خواهند بود و جامعه را به سوی اهداف مشخصی تغییر هویت می دهند. اگر در جامعه اسلامی الگوی وارداتی پذیرفته شود و مبنای اداره جامعه قرار گیرد، فرهنگ اسلامی دچار انفعال می‌شود و در موضع پدافندی و انفعال قرار می‌گیرد و به تدریج از صحنه اجتماع عقب‌نشینی خواهد کرد.

استاد سطوح عالی حوزه علمیه با اشاره به این که اگر منطق تحولات اجتماعی را به خوبی نشناسیم، فعالیت‌های فرهنگی و دغدغه های دینی به هدر می‌رود، خاطرنشان کرد: در صورتی که الگوی توسعه اسلامی برخاسته از عقلانیت حکمی و اجتهادی نباشد، و در اصلاحات اجتماعی منطق جزیره‌ای را دنبال نماییم و نظریه‌های رقیب گام به گام پیشروی می‌کنند می‌یابد و جزایر فرهنگی را فتح خواهند کرد. مهمترین خودباوری خود باوری در ایجاد الگوی اسلامی پیشرفت و بسط ولایت الهی در بستر اجتماع و فرهنگ و سیاست و اقتصاد است.

وی افزود: الگوهای توسعه به شدت الگوهای ایدئولوژیک هستند و تحت تأثیر نظام ارزشی و هنجاری قرار دارند. در همه الگوهای توسعه غایاتی وجود دارد که این غایات مبتنی بر نوعی انسان‌شناسی، هستی‌شناسی و جهان‌شناسی است؛ بنابراین، پذیرش الگوهای توسعه به اصطلاح جهانی چیزی جز فروغلطیدن در دامن لیبرال دموکراسی نخواهد بود

قائم مقام مرکز تحقیقات علمی حکومت اسلامی افزود: تور بزرگ جهانی تحت عنوان برنامه‌های توسعه جهانی و معاهدات بین المللی پهن می‌شود تا جوامع و ملت‌ها را به سمت استاندارد خاص هدایت نماید، در حالی که این امر، درست بر عکس آنچه که تبلیغ می‌شود امری علمی و توصیفی نیست، بلکه موضوعی هنجاری است که در آن انسان و غایات او تعریف می‌شود.

حجت‌الاسلام والمسلمین عابدی‌نژاد با بیان این که مدل‌های توسعه در نسبتی با مبدأ و غایت انسان معنا می‌یابد، خاطرنشان کرد: توسعه متناسب با جامعه اسلامی، با توسعه متناسب با جامعه غربی به صورت بنیادین متفاوت است. به همین جهت برای رهایی از تاریخ و الزامات معنایی مفهوم توسعه از مفهوم پیشرفت بجای مفهوم توسعه استفاده می‌شود.

وی در بیان تفاوت توسعه و پیشرفت ابراز داشت: در در هر جامعه‌اي بین نسبتی خاص که بر تعاملات اجتماعی حاکم است از یک سو و اهداف آن نظام اجتماعی رابطه معنا داری وجود دارد. و همین تفاوت نسبت ها است که ماهیت نظام های اجتماعی را متفاوت می‌کند.

حجت‌الاسلام والمسلمین عابدی‌نژاد به وحدت جنسی نظامات اجتماعی اشاره نمود و یادآور شد: به رغم اشتراکی که در نظام‌های اجتماعی وجود دارد هر نظام اجتماعی به منظور تأمین اهداف ویژه، شکل مخصوصی به خود می‌گیرند که این مختصات ویژه، تفاوت ماهیتی در مناسبات نظامات به وجود می‌آورد. به همین جهت نباید پیشرفت اسلامی به عنوان قرائتی بومی از توسعه غربی فهم شود.

قائم مقام مرکز تحقیقات علمی حکومت اسلامی، پیشرفت اسلامی را تحقق مراتب اهداف نظام اجتماعی اسلام دانست و خاطرنشان کرد: هندسه نظام اجتماعی اسلام، مناسبات و قوانین آن با نظام‌های دیگری مانند کمونیستی و لیبرالیستی بسیار فرق دارد و تا هنگامی که این تفاوت ها آشکار نشود نمی‌توان به لحاظ فکری به الگوی پیشرفت اسلامی دست یافت.

وی با تأکید بر این که کسب اهداف مراتبی نظام اجتماعی مبتنی بر اسلام، پیشرفت اسلامی برشمرده می‌شود، تصریح کرد: معنابخشی به پیشرفت اسلامی، در گرو تأسیس نظام اسلامی است و این پیشرفت اسلامی را می‌توان در کمال نهایی انسان و جامعه انسانی و قرب الهی خلاصه نمود؛ در حکمت اسلامی، برای کمال، که مقوم تعریف پیشرفت اسلامی است، تعریف متقن و خوبی ارائه شده